Làng nghề truyền thống Hậu Giang trải nghiệm văn hóa miền Tây độc đáo

Đồng bằng sông Cửu Long, nơi dòng Mekong hiền hòa ôm ấp những vùng đất trù phú, Hậu Giang hiện ra như một bức tranh sống động. Không chỉ say lòng người bởi những vườn cây trái ngọt lành trĩu quả, nơi đây còn níu chân lữ khách bởi những làng nghề thủ công mang đậm dấu ấn thời gian và tâm hồn người dân. Chứng kiến đôi bàn tay tài hoa biến hóa những nguyên liệu mộc mạc như tre, trúc, lục bình… thành bao sản phẩm tinh xảo, ta mới cảm nhận hết cái hồn quê dung dị mà sâu lắng. Những làng nghề ấy, không đơn thuần là kế sinh nhai, mà còn là sợi chỉ vàng óng ánh, dệt nên bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc mình. Tôi đã có dịp đặt chân đến Hậu Giang, và trong ký ức của mình luôn nhớ về làng nghề truyền thống Hậu Giang.

Làng Trầu Vị Thủy

Đặt chân đến Vị Thủy, tôi ngỡ như lạc vào một thế giới xanh bất tận. Những giàn trầu trải dài như tấm thảm nhung mượt mà, ôm lấy những mái nhà, con đường. Cái tên “vương quốc trầu lá” quả không ngoa. Lịch sử trồng trầu ở đây đã nhuốm màu thời gian, và mỗi nếp nhà, mỗi con người dường như đều gắn bó với thứ cây dân dã mà ý nghĩa này.

Đi giữa những hàng trầu xanh mướt, tôi không khỏi tò mò về quy trình chăm sóc tỉ mỉ của người dân. Tự tay hái một chiếc lá trầu non tơ, khẽ đưa lên mũi, cái mùi nồng ấm đặc trưng lan tỏa, gợi nhớ về những câu chuyện cổ tích, về tục ăn trầu “miếng trầu là đầu câu chuyện” của ông bà ta.

Làng Trầu Vị Thủy

Làng Trầu Vị Thủy

Lang thang trong làng, tôi còn cảm nhận được những giá trị văn hóa truyền thống ẩn sâu trong từng nếp nhà, từng con ngõ. Những di tích cổ kính lặng lẽ kể câu chuyện về một thời đã qua, về mối giao hòa giữa con người và cây trầu. Và hơn hết, sự chân chất, mến khách của người dân nơi đây đã sưởi ấm lòng tôi. Nghe họ kể về cuộc sống, về cây trầu, tôi cảm nhận được tình yêu và niềm tự hào sâu sắc với mảnh đất mình.

Làng khóm Cầu Đúc

Rời khỏi màu xanh mướt của Vị Thủy, tôi đến với Cầu Đúc, nơi dòng sông Cái Lớn hiền hòa chảy trôi, ôm ấp những cánh đồng khóm bạt ngàn. Một màu vàng óng ả trải dài, điểm xuyết giữa màu xanh mướt của lá, tạo nên một khung cảnh thanh bình đến lạ. Cái không khí trong lành, yên ả của miền quê sông nước như gột rửa mọi ưu phiền.

Người dân Cầu Đúc đã gắn bó với cây khóm từ bao đời nay. Giống khóm Queen trứ danh ở đây, trái to, ngọt thanh, ít xơ, được chăm chút bằng những phương pháp truyền thống, giữ trọn vẹn hương vị tự nhiên. Tôi đã có dịp dạo bước trong những vườn khóm trĩu quả, lắng nghe những người nông dân chân chất chia sẻ về bí quyết trồng và chăm sóc.

Làng khóm Cầu Đúc

Làng khóm Cầu Đúc

Và tất nhiên, tôi không thể bỏ qua việc thưởng thức những trái khóm tươi rói ngay tại vườn. Vị ngọt thanh mát, thịt quả vàng ươm, giòn tan như tan chảy trên đầu lưỡi. Mua vài quả về làm quà, tôi còn được người dân giới thiệu những món ngon được chế biến từ khóm như mứt, kẹo, rượu, nước ép… mỗi món mang một hương vị đặc trưng, đậm đà tình quê.

Làng nghề đan cần xé

Dọc theo con kinh xáng Cái Côn hiền hòa chảy, tôi bất chợt dừng chân trước xóm nhỏ nép mình bên dòng nước. Nơi ấy, những đôi tay chai sạn, đã hơn bốn mươi năm miệt mài se sợi tre, uốn cọng trúc, điểm thêm chút lấp lánh của dây kẽm, để rồi cho ra đời những chiếc cần xé thân thương. Cần xé của Hậu Giang không chỉ là vật dụng đựng mùa màng, trái ngọt, mà còn là cả một trời ký ức. Nhớ ngày xưa, bà vẫn dùng chiếc cần xé cũ kỹ để đựng mớ rau hái ngoài vườn, đựng con cá lóc vừa bắt được dưới ao… Cái mùi nắng táp trên những nan tre vàng óng, cái dáng vẻ mộc mạc mà bền bỉ ấy, sao mà thân thương đến thế. Làng nghề đan cần xé, với tôi, không chỉ là nơi mưu sinh, mà còn là nơi lưu giữ cái hồn quê, cái nếp sống chân chất của người dân miệt vườn

Làng nghề đan cần xé

Làng nghề đan cần xé

Làng nghề đan lát

Nằm bên bờ sông Cái Lớn, làng nghề đan lát Vị Thủy nổi tiếng với các sản phẩm đan đát độc đáo. Lục bình, thứ tưởng chừng là cỏ dại, qua bàn tay tài hoa của người dân nơi đây lại hóa thành những chiếc giỏ xách duyên dáng, những tấm thảm ấm áp, cả những chiếc nón lá đậm tình quê. Ngắm nhìn các cô, các chị tỉ mẩn chọn từng cọng lục bình, rồi nhẹ nhàng, khéo léo đan cài, tôi mới cảm nhận hết được cái tâm, cái tình mà họ gửi gắm vào từng sản phẩm. Chạm tay vào những món đồ thủ công ấy, tôi như thấy cả sự cần cù, sáng tạo của người dân vùng sông nước. Thú vị nhất là được thử tự tay mình làm một món đồ nhỏ xinh, dù có thể vụng về, nhưng đó lại là một kỷ niệm thật đẹp.

Làng nghề đan lát

Làng nghề đan lát

Làng nghề đóng ghe, xuồng

Nằm cách trung tâm thị xã Ngã Bảy khoảng 1 km, làng nghề đóng ghe, xuồng ở phường Hiệp Thành mang đậm dấu ấn của vùng sông nước miền Tây. Hơn nửa thế kỷ qua, những người thợ nơi đây đã “thổi hồn” vào những khúc gỗ vô tri, biến chúng thành những chiếc ghe, chiếc xuồng vững chãi, chở nặng tình người, chở đầy ắp sản vật. Tiếng búa chan chát, tiếng đục khẽ khàng vang lên giữa không gian yên bình, tạo nên một bản hòa ca lao động đầy sức sống. Đứng trước những khung ghe, khung xuồng đang dần thành hình, tôi cảm nhận được sự tỉ mỉ, sự kỳ công của người thợ. Mỗi đường bào, mỗi mũi đục dường như đều chứa đựng kinh nghiệm, tâm huyết của bao thế hệ.

Làng nghề đóng ghe, xuồng

Làng nghề đóng ghe, xuồng

Mỗi làng nghề ở Hậu Giang, với tôi, không chỉ là nơi sản xuất ra những sản phẩm thủ công, mà còn là những “bảo tàng sống” lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống quý báu. Đó là sự khéo léo của đôi tay, là sự cần cù chịu khó, là cả cái tình người mộc mạc, chân thành của người dân miền Tây. Nếu có dịp du lịch Miền Tây, bạn đừng quên ghé thăm những “nốt nhạc” độc đáo này trong bản giao hưởng văn hóa của vùng đất chín rồng, để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp và sự đáng yêu của con người nơi đây nhé!

Một số lưu ý khi du lịch làng nghề Hậu Giang

  • Thời gian & phương tiện:
    • Mùa vụ: Một số làng nghề có mùa vụ sản xuất rõ rệt. Ví dụ, làng nghề dệt chiếu hoạt động mạnh vào mùa mưa. Nên tìm hiểu trước để có trải nghiệm tốt nhất.
    • Di chuyển: Hậu Giang có hệ thống kênh rạch chằng chịt, bạn có thể di chuyển bằng xe máy, taxi, ô tô hoặc thuyền. Nếu đi thuyền, nhớ mặc áo phao và đảm bảo an toàn.
  • Trang phục: Nên ăn mặc lịch sự, kín đáo khi đến thăm các làng nghề.
  • Chống nắng: Hậu Giang thuộc Miền Tây nắng ấm quanh năm nên mang theo mũ, nón, kem chống nắng và nước uống khi tham quan.
  • Tôn trọng văn hóa: Hỏi ý kiến trước khi chụp ảnh người dân hoặc các sản phẩm của họ.
  • Phát triển làng nghề: Mua bán sản phẩm ủng hộ người dân địa phương. Mặc cả với thái độ tôn trọng.
  • Bảo vệ môi trường: Giữ gìn vệ sinh chung không xả rác bừa bãi.
  • Kết hợp: Bạn có thể kết hợp tham quan với các điểm du lịch Hậu Giang khác như: Khu du lịch sinh thái Mùa Xuân,Vườn Tre Tư Sang…
  • Ẩm thực: Thưởng thức các món ăn đặc sản của Hậu Giang như cá lóc nướng trui, lẩu mắm, bánh xèo, cá thát lát…
  • Chỗ ở: Có thể lựa chọn ở thành phố Vị Thanh hoặc các homestay gần làng nghề để trải nghiệm cuộc sống miệt vườn.

Du lịch làng nghề Hậu Giang mang đến cho bạn cơ hội trải nghiệm cuộc sống bình dị của người dân địa phương, tìm hiểu những nét đẹp văn hóa đặc sắc và hòa mình vào không gian yên bình của miền quê.